Dijital Ömür Kalitesi Endeksi’nin (DQL) dördüncü raporu, Türkiye’nin dijital refah açısından dünyada 117 ülke ortasından 52. sırada olduğunu ortaya çıkardı. Beş temel dijital hayat değişkeninden Türkiye’nin en berbat puanı internet kalitesi (dünya genelinde 69. sırada), en uygun puanı ise e-devlet (39.). Türkiye e-altyapı hizmetleri 44. sırada yer alırken, internet satın alınabilirliği 45. sırada ve e-güvenlik 47. sırada yer alıyor.
DQL çalışması siber güvenlik şirketi Surfshark tarafından yürütülüyor. Surfshark, ülkeleri beş temel dijital refah değişkenine nazaran kıymetlendiriyor: internet kalitesi, e-devlet, e-altyapı, internetin satın alınabilirliği ve e-güvenlik. Bu yıl Türkiye, son endekste 52., Asya’da 13. sırada yer alarak dünya genelinde birinci 60’a girdi. Ülke geçen yılki baskıdan bu yana iki sıra yükselerek 54. sıradan 52. sıraya yükseldi. Tüm endeks sütunları ortasında, Türkiye’nin en zayıf noktası, internet kalitesi.
Türkiye’nin internet kalitesi, internet suratı ve stabilitesi dikkate alındığında dünyada 69. sırada ve bu da dünya ortalamasının %9 altında olduğunu gösteriyor. Yalnızca internet suratı açısından bakıldığında, Türkiye’nin taşınabilir interneti 48,3 Mbps/s (dünya genelinde 50.) ile global sıralamada sabit genişbanttan daha üst sıralarda yer alıyor. Ülkemiz sabit geniş bant internet sıralamasında ise 76. sırada (44,5 Mbps/sn).
Mısır’a kıyasla Türkiye’nin taşınabilir interneti 2 kat daha süratli, genişbant ise tıpkı süratte. Geçen yıldan bu yana Türkiye’de taşınabilir internet suratı %16,3 (6,8 Mbps), sabit genişbant suratı ise %27,3 (9,5 Mbps) arttı. Karşılaştırıldığında, Singapur sakinleri 104 Mbps/s’ye varan taşınabilir internet suratına sahipken bu sürat sabit internete gelince 261 Mbps/s’ye kadar çıkmıştı. Bu da Singapur’u dünyanın en süratli internetine sahip ülkelerinden biri yapıyor.
Türkiye’nin internet satın alınabilirliği dünyada 45. sırada. Türkiye’de yaşayanlar, Mısır’dakinden 37 kat daha az olmak üzere ayda 69 saniyeye kadar ucuza 1GB taşınabilir internet satın alabiliyor. Fakat, gezegendeki en uygun fiyatlı taşınabilir internete sahip olan İsrail’e kıyasla (1GB başına 5S), Türkler 14 kat daha fazla çalışıyor. Lakin bu yıl bir değişim var ve artık insanların birebir taşınabilir internet hizmetini alabilmek için 21 saniye daha az çalışması gerekiyor.
Sabit geniş bant, Türklerin her ay çalışma müddetlerinin yaklaşık 3 saat 38 dakikasına mal oluyor. Bunu karşılayabilmek için Türklerin İsrail vatandaşlarından 11 kat daha fazla çalışması gerekiyor, bunun için en uygun fiyatlı paket aylık yalnızca 19 dakikalık bir işe mal oluyor. Geçen yıldan bu yana Türkiye’de genişbant internet daha az erişilebilir hale geldi ve insanların sabit genişbant internet hizmeti alabilmek için 29 dakika daha fazla çalışması gerekiyor.
Küresel olarak, geniş bant her yıl erişilebilir olmaktan uzaklaşıyor. Geçen yılki endekste yer alan ülkelere bakıldığında, insanların 2022’de genişbant interneti karşılayabilmeleri için altı dakika daha çalışmaları gerekiyor. Fildişi Kıyısı ve Uganda üzere kimi ülkelerde beşerler en ucuz sabit geniş bant internet paketini kazanmak için ortalama 2 hafta çalışıyor. Geçen yıl da tıpkı eğilim gözlendi. Mevcut enflasyonla birlikte, internete muhtaçlık duyan düşük gelirli haneler üzerindeki baskı daha da ağırlaştı. Surfshark’ın araştırmasına nazaran internet teması en zayıf olan ülkeler bunun için en uzun müddet çalışmak zorunda.
Surfshark Halkla İlgiler Müdürü Gabriele Racaityte–Krasauske, “Güçlü bir dijital ömür kalitesine sahip ülkeler gelişmiş ekonomiler olma eğilimindeyken, global çalışmamız paranın her vakit dijital memnunluğu satın almadığını ortaya koydu” diye açıklıyor. “Bu nedenle, üst üste dördüncü yıl boyunca, farklı ulusların vatandaşlarına temel dijital gereksinimleri sağlamaya nasıl ayak uyduracaklarını görmek için Dijital Ömür Kalitesini tahlil etmeye devam ediyoruz. En kıymetlisi, araştırmamız milyonlarca insanın acı çektiği global dijital uçurumun tam fotoğrafını göstermeyi amaçlıyor.”
Genel olarak, en yüksek puan alan 10 ülkeden 7’si Avrupa’da bulunuyor ve bu son üç yıldır bu türlü. İsrail, DQL 2022’de 1. sırada yer aldı ve Danimarka’yı iki yıllık liderliğinin akabinde ikinci sıraya taşıdı. Almanya 3. sırada, Fransa ve İsveç ise bedellendirilen 117 ülkenin birinci beşini tamamlıyor. Kongo, Yemen, Etiyopya, Mozambik, Kamerun ise bu sıralamanın en altındaki ülkeler.
Bölgesel olarak ABD, Amerika kıtasında en yüksek dijital ömür kalitesine sahip bir ülke olarak öne çıkarken, İsrail Asya’da önder pozisyonda. Afrika ülkeleri ortasında Güney Afrika’daki beşerler en yüksek dijital hayat kalitesinden yararlanıyor. Okyanusya’da Yeni Zelanda, bu yıl çeşitli dijital alanlarda Avustralya’dan daha düzgün performans gösteriyor.
