İnternet hayatımızın bir modülü haline geldiğinden bu yana birçok teknoloji de hayatımıza girdi. Bunlardan biri de elbet kablosuz bağlantı teknolojileri. Bu teknolojiler sayesinde kablolara mahkum olmadan bilgi bağlantısı sağlanabiliyor, böylelikle aygıtlarımız kablosuz bir formda birbirine bağlanabiliyor.
Bu teknolojilerden biri de kablosuz internet teknolojisi. Radyo frekansı üzerinden haberleşme sağlanan bu teknoloji Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü (EEME / IEEE) tarafından bir standartlar kümesi haline getirildi. Artık günümüzde Wi-Fi 5 (802.11ac), Wi-Fi 6 (802.11ax) Wi-Fi 6E dayanaklı router ve modemler hayli yaygınlaştı. Artık ise ufukta Wi-Fi 7 teknolojisi var.
Wi-Fi 7, Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü (EEME / IEEE) tarafından lisanslanan Wi-Fi teknolojisinin 7. jenerasyonudur. Wi-Fi 6E üzere 6 GHz spektrumunu kullanan Wi-Fi 7, 320 MHz bant genişliği aralığı sayesinde çok daha fazla datayı taşıyabilme imkanı sağlıyor.
Süreç 1997’de Wi-Fi 0 ile başladı. Wi-Fi 0 azamî 2 Mbps sürate imkan sunuyordu. 1999 yılında ise Wi-Fi 1 ve Wi-Fi 2 duyuruldu. Wi-Fi 1 en yüksek 11 Mbps sürate ulaşabiliyorken, Wi-Fi 2 56 Mbps sürate imkan sağlıyordu. 2003 yılında ise Wi-Fi 3 geliştirildi. Wi-Fi 4’ün 2008 yılında kullanımına başlandı ve kullanıcılar 600 Mbps sürate erişebiliyordu. 2014 yılında duyurulan Wi‑Fi 5 ile ise 6933 Mbps ve 2019 yılında geliştirilmesi tamamlanan Wi-Fi 6 teknolojisi 9608 Mbps azamî sürat sağlıyor.
Özetle, yeni bir teknoloji olan Wi-Fi 7’nin kullanılmaya başlanılması ile kullanıcılar daha süratli internete erişim sağlarken, farklı eserlerin ya da hizmetlerin üretiminde ve kullanılmasına da büyük tesir edecek.
Wi-Fi 7’nin geliştirilmesi temel neden, ilerleyen süreçte kablosuz ilişkiye gereksinim duyacak farklı teknolojilerde yapılacak gelişmeler olarak tabir edilebilir. Bulut depolama, artırılmış & sanal gerçeklik, çevrim içi oyunlar, görüntü konferans ve objelerin İnterneti (IoT) Wi – Fi 7 gelişiminde büyük ölçüde yararlanacak alanlara örnek olarak gösterilebilir. Ayrıyeten Wi-Fi 7 ile artan bilgi kapasitesi ve daha düşük gecikme müddeti, bu alanlarda kullanım için ülkü hale getiriyor.
Wi-Fi 7 standardı, evvelki kuşak standartlara nazaran daha düşük gecikme bedelleri, daha büyük bant genişliği ve daha süratli ilişki suratları sunacak. Sürat açısından deneyimleyeceğimiz fark, Wi-Fi 6 ve 6E’ye nazaran 4 kat diyebiliriz. Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü (EEME / IEEE), Wi-Fi 7 için irtibat kuralı olarak ise 802.11be’yi belirlemiş durumda.
Yukarıda bahsettiğimiz yenilikler, yüksek kaliteli görüntülerin, canlı yayınların, indirmelerin önünü açacak. Ayrıyeten düşen gecikme ile bulut oyun servisleri artık çok daha kaliteli ve oynanabilir düzeye gelecek. Bununla birlikte düşük gecikme gerektiren AR ve VR uygulamalarına hizmet edecek. Wi-Fi 7 ayrıyeten tıkanıklık ve parazitin üstesinden gelerek, yakındaki aygıtlardan da etkilenmiyor.
Önceki standartlar üzere, Wi-Fi 7 de geriye dönük uyumlu olacak. Yani Wi-Fi 4, 5, 6 üzere standartları destekleyen aygıtınızla hala kablosuz internet kullanmaya devam edebileceksiniz. Fakat vaat ettiği yeni özelliklerden ve düzgünleştirilmiş performanstan yararlanmak için aygıtlarınızı değiştirmeniz gerekecek. Bu da yeni akıllı telefonlar, dizüstü bilgisayarlar, TV’ler demek. Ayrıyeten Wi-Fi 7’yi kullanabilmek için yeni yönlendiriciler ve modemler de satın almanız da kaide.
- Wi-Fi 7 802.11be IEEE Standardına sahipken, Wi-Fi 6 802.11ax standardına sahiptir.
- Wi-Fi 7 30 Gbps bilgi indirme suratı sunarken, Wi-Fi 6 9.6 Gbps data indirme suratı sağlar.
- Wi-Fi 7’de 16×16 UL/DL MU-MIMO teknolojisi yer alırken Wi-Fi’da 6 8×8 UL/DL MU-MIMO teknolojisi mevcuttur.
- Wi-Fi 7’de bulunan kanal bant genişliği 320MHz, Wi-Fi 6’da 80+80MHz olarak yer alır.
- Wi-Fi 7 teknolojisinde 4096-QAM bulurken, Wi-Fi 6’da 1024-QAM kullanır.
| Wi-Fi 6 | Wi-Fi 6E | Wi-Fi 7 | |
| IEEE standardı | 802.11ax | 802.11ax | 802.11be |
| Maksimum bant genişliği | 9.6 Gbps | 9.6 Gbps | 30 Gbps |
| Frekans bandı | 2.4 GHz, 5 GHz | 2.4 GHz, 5 GHz, 6 GHz | 2.4 GHz, 5 GHz, 6 GHz |
| Güvenlik protokolü | WPA3 | WPA3 | WPA3 |
| Kanal frekansı | 20 MHz, 40 MHz, 80 MHz, 160 MHz, 80+80 MHz | 20 MHz, 40 MHz, 80 MHz, 160 MHz, 80+80 MHz | 320 MHz |
| Modülasyon | 1024-QAM OFDMA | 1024-QAM OFDMA | 4096-QAM OFDMA |
| MIMO | 8×8 UL/DL MU-MIMO |
8×8 UL/DL MU-MIMO |
16×16 UL/DL MU-MIMO |
Wi-Fi 6’nın üzerine geliştirilen ve Wi-Fi 6E ismini alan kullanımdaki son standart, 6 GHz bandının yolunu açmıştı. Wi-Fi 7 teknolojisi de Wi-Fi 6E üzere 6 GHz bant aralığını kullanıyor. Lakin alışılmış ki daha fazla getirisi var.
Daha Geniş Kanallar
Her bant kanallara ayrılmıştır. 2.4 GHz bandı, her biri 20 megahertz (MHz) olan 11 kanaldan oluşur. 5 GHz bandında 45 kanal bulunuyor, lakin 20 MHz genişlikle hudutlu olmak yerine, 40 MHz yahut 80 MHz kanallar oluşturmak için birleştirme talihimiz var. 6 GHz bandı 60 kanalı destekliyor ve Wi-Fi 6E ile 160 MHz genişlik sunulabiliyor. Wi-Fi 7, 320 MHz bant genişliği sunan kanallar sunacak. Kanal ne kadar geniş olursa, o kadar fazla bilgi iletebilir.
Buna bir örnek vermek gerekirse, 3 şeritli bir otoyolla 6 şeritli bir otobanı kıyaslayabiliriz.
Daha yüksek QAM
Dörtlü Genlik Modülasyonu (QAM), radyo frekansı dalgalarında bilgi iletmek ve almak için bir formüldür. Ne kadar yüksekse, o kadar fazla bilgiyi paketleyebilirsiniz. Wi-Fi 7 4K-QAM’ı desteklerken, Wi-Fi 6 1024-QAM’yi, Wi-Fi 5 ise 256-QAM’ı destekliyor.
Potansiyel yararlar ortasında sinyal gücü, art plan gürültüsü ve parazit var. Sonuç olarak, QAM yükseldikçe menzil düşer ve daha güçlü bir sinyale gereksiniminiz olur. Böylelikle, Wi-Fi 6’da 1024-QAM’a geçiş, Wi-Fi 5’e nazaran yaklaşık yüzde 25’lik bir bilgi suratı artışı sağladı. Wi-Fi 7’de 4K-QAM’a geçiş, en yüksek performansta yüzde 20’lik bir artış manasına geliyor.
Çoklu İlişki İşlemi
Wi-Fi 7’deki tahminen de en heyecan verici gelişme, Çoklu İlişki Sürecidir (MLO). Evvelki her Wi-Fi standardı, tek bir bantta iki aygıt ortasında bir irtibat kurar. Üç bantlı bir Wi-Fi 6E yönlendirici bile sabit bir kanalda tek bir bantta iki aygıtı birbirine bağlar (yönlendirici, 2.4 GHz, 5 GHz yahut 6 GHz bandında bağlanıp bağlanmayacağına karar verir).
MLO, bantlar ortasındaki birkaç frekansı tek bir irtibatta birleştirebilir. Bir Wi-Fi 7 yönlendirici, tıpkı anda farklı bantlarda iki yahut daha fazla kanal üzerinden bir Wi-Fi 7 aygıtına bağlanabilir. MLO, potansiyel olarak daha fazla bilgi iletebilen daha geniş kanalları aktifleştirir; otoban benzetmemize dönersek, birebir anda hem 3 şeritli hem de 6 şeritli otobanda trafik gönderebilirsiniz.
Hız her vakit öncelik değildir, lakin MLO ayrıyeten daha verimli performans sağlar. Bir Wi-Fi 7 router, tıkanıklığı ve başka parazitleri hesaba katabilir ve bunu atlamak için en yeterli kanaldan iletebilir, sabit bir irtibat ve düşük gecikme sağlamak için geçiş yapabilir.
Özellikle Wi-Fi 7 yongaları üzerinde çalışan firmalar çeşitli duyurular yapmaya başladı fakat son eserlerin elimize ulaşması biraz daha vakit alacak.
Qualcomm, Wi-Fi 7 yonga setini ve 16 akış üzerinden 33 Gbps’ye kadar dört bantlı ilişki sağlayabilen Networking Pro Serisi platformunu tanıtmıştı. İş ortakları, teknolojilerini aygıtlara entegre etmek için şimdiden çalışıyor. Broadcom ve MediaTek de Wi-Fi 7 teknolojilerini duyurdu. Yeni standart benimsendikçe ve Wi-Fi Alliance tarafından resmi olarak belirlendikçe, daha fazla şirket Wi-Fi 7 konusunda adım atmaya başlayacak.
Wi-Fi 7 aygıtları yaygınlaşmaya başladığında maalesef fiyatları erişebilir olmayacaktır. Lakin giriş düzeyi aygıtlara ulaşmak, en azından Wi-Fi 6 ve Wi-Fi 6E aygıtlara nispeten daha mantıklı olabilir. Bununla birlikte internet servis sağlayıcıların kullanıcılarına sunduğu yahut sattığı aygıtlar Wi-Fi 7 teknolojisi ile güncellendiğinde müşterilerin daha kolay bir halde bu teknolojilere ulaşması mümkün.
