Oyunculardan günlük kullanıcılara, içerik üreticilerden sunuculara kadar artık her alanda yüklü olarak SSD’ler (katı hal sürücüleri) kullanılmaya başladı. Yüksek performansı, gelişmiş güvenlik özellikleri ve kompakt yapıları üzere birçok avantajı nedeniyle sabit disklerin (HDD) yerini SSD’ler aldı. Makûs olan şu ki, SSD’ler yaygın hale geldikçe bunu fırsat bilen şahıslar de uydurma eserleri daha fazla piyasaya sürmeye başladı.
Düşük kaliteli Windows aygıtlardan MacBook’lara kadar her aygıt için çabucak hemen her fiyat aralığında bir SSD bulabilirsiniz. Piyasada bu kadar farklı SSD varken, düzmece eserler de giderek artan bir sorun haline geldi.
Sahte SSD’ler çoklukla düşük performans sağlamakta. Düşük okuma/yazma suratlarının yanı sıra daha küçük depolama kapasiteleriyle karşı karşıya kalabilirsiniz. Hatta denetim ettiğinizde her şey yolunda görünse bile aslında pratikte göründüğü kadar büyük bilgileri depolamak mümkün olmayabilir. Neden mi? Zira denetimci çipini daha yüksek bir kapasite gösterecek biçimde tekrar programlamak mümkün. Daha makus senaryoya değinecek olursak, kalitesiz şoförler değerli datalarınızı de riske atıyor.
Söylediğimiz üzere, piyasada farklı pazarlardan tedarik edilen ve üzerine marka basılan birçok eser var. Samsung, Kingston ve Western Digital dahil olmak üzere birçok markanın logosu uydurma eserlerin üzerine basılabiliyor.
Evet durum bu biçimde. Biz de düzmece SSD’leri tespit edebilmek ve dolandırılmanın önüne geçebilmek için dikkat etmeniz gereken konulara bakalım istedik.
Genellikle içinde eMMC depolama bulunan bu düşük süratli şoförler olağan SSD kasasıyla gönderiliyor ve üst seviye bir SSD üzere sunuluyor. Üstelik bazen düzmece bir SSD, bilgisayara takıldığında SSD olarak görünen bir kontrolcüye bağlı birkaç TF kartı yahut microSD kart olabilir.
eMMC depolama tahlili berbat olmasa da SSD’lerle karşılaştırıldığında data transfer suratı, güvenilirlik ve depolama kapasitesi açısından çok geride kalmakta. Birebir durum içinde TF kartları bulunan uydurma SSD’ler için de geçerli.
Bu şoförler geçersiz kapasiteler gösterecek formda programlanabiliyor. Özetle, düzmece bir SSD’nin kapasitesi 32 GB olsa bile 1 TB kapasite gösterecek formda ayarlanabilir. Bu türlü durumlarda depolama ünitesine evrak aktarmak istediğinizde birtakım yanlışlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. Bununla birlikte, gerçek kapasite dolmaya başlar başlamaz eski dataların üzerine yazmaya başlayabilir.
Bilgisayarınızda geçersiz bir SSD kullanmak sayısız probleme sebep olabilir. Neyse ki bu türlü aygıtları ayırt etmek için izleyebileceğiniz prosedürler var.
Ürünü Ayrıntılı İnceleyin
Bir SSD’nin uydurma olup olmadığını belirlemenin birinci adımlarından biri ambalajı ve özellikleri dikkatle incelemek. Çoğu vakit geçersiz şoförler dokunulduğunda son derece ucuz hissettiren, yazım yanılgılarıyla dolu ya da saçma özelliklere sahip makus ambalajlarla gelir.
Örneğin, ismi açıklanmayan bir şirketin yüksek depolama alanı ve çok yüksek data transfer suratına sahip olduğu argüman edilen bir eserini şaşırtan biçimde uygun fiyata gördüyseniz oradan uzaklaşın.
Birçok düzmece SSD, Kingston, Crucial, Samsung, Micron ve Western Digital üzere tanınmış marka isimleri altında da satılmakta. Bu üzere durumlarda ambalaj bile kusursuz görünebilir ve belirtilen özellikler büsbütün yanlış olabilir. Fakat alarm veren bir şey var: satış fiyatı. Farz edelim ki Samsung 970 Evo Plus SSD alacaksınız. Satın almadan evvel birçok farklı noktadan fiyatı teyit edersiniz. Şayet fiyat fazla olağandışı görünüyorsa daha dikkatli olun.
Ambalaj
Samsung, Kingston, Crucial ve Western Digital üzere büyük şirketler, eşsiz ambalajlar tasarlamak için ağır gayret harcamakta. Markaya, logolara ve genel tasarım öğelerine dikkat edin. Yazım yanlışları, standart olmayan yazı tipleri yahut logonun tutarlılığında rastgele bir tutarsızlık olup olmadığına bakın.
Holografik Çıkartmalar ve Mühürler
Orijinal SSD’lerin ambalajlarında çoklukla holografik öğeler içeren etiketler ya da mühürler bulunur. Bu güvenlik tedbirlerinin sahteciler tarafından tam olarak taklit edilmesi zordur. Yepyeni hologramlar, çeşitli açılardan bakıldığında farklı bir görünüm sergileyeceğinden bu etiketleri dikkatlice inceleyin. Buna rağmen, uydurma SSD’lerde statik ya da düşük kaliteli çıkartmalar görülebilir. Hasarlı, yırtık ya da altında hava sıkışmış üzere görünen etiketler üzere parazit belirtilerine karşı dikkatli olun.
Barkodlar ve Seri Numaraları
Ek olarak, markalı SSD’ler üreticinin web sitesinden denetim edebileceğiniz seri numaraları ile birlikte gelmekte. Şayet SSD’nizin bir seri numarası yoksa ya da seri numarası üreticinin data tabanına uymuyorsa, çok yüksek ihtimalle geçersiz bir SSD ile karşı karşıyasınız demektir.
Paket Kalitesi
Ambalajın genel kalitesine de kısaca göz atabilirsiniz. Uydurma eserlerin ambalajları zayıf, renkleri soluk ya da grafikleri düşük çözünürlükte olabilir. Farklılıkları tespit etmek için ambalajı internetteki yepyeni SSD’lerin fotoğraflarıyla karşılaştırın.
Garanti Bilgileri
Orijinal SSD’lerin ambalajında ekseriyetle garanti ile ilgili detaylar bulunur. Garanti kaidelerini ve şartlarını yeterlice inceleyebilir ve üreticinin resmi web sitesinde verilen bilgilerle karşılaştırabilirsiniz. Düzmece SSD’ler hiç garanti sağlamayabilir, sonlu garanti sağlayabilir ya da karar ve şartlar orjinal eserden değerli ölçüde farklı olabilir.
Yetkili Satıcılar
SSD’yi satın aldığınız satıcıyı da göz önünde bulundurun. Saygın ve yetkili perakendecilerden ya da direkt üreticinin resmi web sitesinden alışveriş yapmak riski en aza indirecektir.
Kullanıcı Yorumları ve Forumlar
Satın almadan evvel satın almayı düşündüğünüz SSD modeli hakkında kapsamlı bir araştırma yapmakta yarar var. Daha fazla bilgi toplamak için kullanıcı yorumlarını, Technopat Toplumsal üzere platformları ve topluluk geri bildirimlerini denetim edin. Öbür kullanıcılar SSD’nin uydurma versiyonlarıyla karşılaştıysa tecrübelerini internet ortamında paylaşacaktır.
Son olarak, sahtecilerin tekniklerini daima olarak geliştirdiklerini biliyoruz. Bu nedenle ayırt etmek için farklı noktalara dikkat etmek gerekebilir.
Donanımı İnceleyin
Fırsatınız varsa sürücüyü fizikî olarak inceleyin. Ucuz hissiyat veren bir kasa ya da şoförün çok hafif olması, elinizde geçersiz bir SSD olduğunu gösteren işaretlerdir. Ayrıyeten özgün eserler çoklukla sağlam bir his verir.
SSD’nin ardındaki dağıtım damgasını denetim etmek de bir fikir verebilir. Tüketicilerin etiketlere yakından baktığını bilen dolandırıcılar, mümkün olduğunca etiketleri gerçekçi hale getirmeye çalışıyor. Lakin dikkat edilmesi gereken birkaç şey var. Damga bulanıksa, meçhulse ve düzgün halde hizalanmamışsa bu uydurma bir SSD’niz olduğunu gösterebilir.
Dikkat edilmesi gereken başka iki belirti ise şoförün parlak bir yüzeye sahip olması ve NAND yongaları. Birden fazla markalı SSD’nin üstünde parlak bir yüzey bulunur. Bu durum şoförün performansını etkilemese de mat kaplamalı bir eser gördüyseniz bu maliyetten kısıldığı manasına gelebilir. Böylece geçersiz olma ihtimaline karşı daha fazla detay arayabilirsiniz.
Ayrıca birden fazla M.2 SSD’nin üzerinde NAND depolama çipleri bulunur. Bahis özgünlük olduğunda NAND ünitelerinin tam sayısı değerli olmasa da, bu yongaların varlığı şoförünüzün sahiden bir SSD olup olmadığını anlamanızı sağlar.
Üretici yazılımlarını kullanmak bir SSD’nin orjinal olup olmadığını anlamanın en yeterli yoludur, lakin bunun için depolama ünitesinin sisteme takılı olması gerekiyor. Bunun için fiyatlı programlara ya da karmaşık terminal komutlarına da gereksiniminiz yok.
Samsung ve Western Digital üzere bilindik SSD üreticilerinin birden fazla, aygıt yazılımını güncellemek, ayrıyeten SSD takibi yapmak için yardımcı programlar sunuyor. Örneğin Samsung SSD’ler için Samsung Magician, Western Digital için Western Digital Dashboard, Crucial için Crucial Storage Executive Tool, SanDisk için SanDisk SSD Dashboard ve Sabrent şoförler için Sabrent Rocket Panel’i kullanabilirsiniz. SSD üreticiniz kapsamlı bir yazılım sağlamıyorsa, aygıt yazılımı güncellemelerini manuel olarak indirmek ve uygulamak için takviye sayfalarını ziyaret edebilirsiniz.
Üreticiler tarafından sunulan bu yazılımlar takılı olan SSD’yi tanımıyorsa düzmece SSD’ye sahip olmanız kuvvetle beklenen. Şayet şoför tanımlanıyorsa bile bu her şeyin yolunda olduğu manasına geliyor.
Bir SSD’nin aygıt yazılımının doğrulanması özgünlüğünün doğrulanması açısından çok kıymetli. Sahte modeller, performanslarını ve güvenilirliklerini olumsuz etkileyebilecek eski ya da değiştirilmiş eser yazılımına sahip olabilir.
Sahte SSD’ler ekseriyetle eski ya da değiştirilmiş aygıt yazılımları ile birlikte gelir. SSD’deki aygıt yazılımı sürümü resmi araçla tutarsızsa ya da üreticinin web sitesine kıyasla eski görünüyorsa dikkatli olmalısınız. Eski ya da değiştirilmiş eser yazılımının kullanılması performans meselelerine neden olabilir ve data kaybına yol açabilir.
İlk olarak, şoföre birkaç büyük evrak kopyalayın ve data transfer suratlarını denetim edin. Düzgün data transfer suratları elde edip etmediğinizi görmek için birebir fiyat aralığındaki öteki şoförlerle aldığınız suratları karşılaştırabilirsiniz.
Diğer yandan SSD ve sabit disklerin ulaşabileceği azamî suratı görebilmek için kullanabileceğiniz yazılımlar var. Sonuçları üreticinin özellik sayfalarında belirttiği kıymetlerle ve internet ortamındaki paylaşımlarla karşılaştırabilirsiniz. Özgün üreticiler, ürettikleri her SSD için detaylı performans özellikleri sağlamakta. Şirketler çoklukla “maksimum” bedelleri verdiğinden ötürü sonuçlarınız tam olarak uyuşmayabilir, lakin büyük farklar olması olağan değildir.
CrystalDiskMark
İlk olarak bu bağlantıdan CrystalDiskMark yazılımını indirip kurulumunu yapalım. Yazılımı açtığımızda test etmek istediğimiz diski (F:), diskin test evresinde kaç defa sınanacağını (5) ve sınama evrakının boyutunu (1GiB) seçiyoruz. Siz kıymetlerde dilediğiniz üzere değişiklik yapabilirsiniz. Sonrasında “All” seçeneğine tıklayıp testlerin bitmesini bekleyelim. Dilerseniz yalnızca “Seq Q32T1” seçeneğine tıklayarak sıralı okuma/yazma testi ile azamî kıymetleri test edebilirsiniz.
Test sonuçlandığında okuma (read) ve yazma (write) pahaları karşımıza çıkıyor.
AS SSD Benchmark
Bu bağlantı ile yazılımın son sürümünü indirip başlatıyoruz. Sonrasında test etmek istediğimiz diski (F:) ve diskin test etabında kaç sefer sınanacağını (5) seçiyoruz. Burada 4K, 4K 64 Thread testi ve erişim mühleti üzere bedelleri görmek isterseniz işaretleyebilirsiniz. Sıralı (Seq) seçeneğini işaretliyoruz ve Start butonu ile testi başlatıyoruz.
Test bitiminde en yüksek okuma (read) ve yazma (write) bedellerine ulaşmış oluyoruz.
Eğer mevcut sürücünüzden şüpheleniyorsanız kapasite doğrulaması yapabilirsiniz. Örneğin elinizdeki SSD 512 GB kapasiteli. Deneme maksadıyla sürücüyü tam kapasite doldurabilirsiniz. Şayet denetimci uydurma formda programlandıysa ve depolama alanı yanlış raporlanıyorsa bu durumda her şey ortaya çıkacaktır.
2023 Mart ayında bu bahisle ilgili bir haber yapmıştık. Baidu Tieba forumlarından Çinli bir kullanıcı, Samsung 980 Pro üzere görünen, taklit edilmiş bir SSD ile karşılaştı. Üreticiler işinde epey başarılıydı çünkü Samsung 980 Pro 2 TB çıkartması ve daha sonra geçersiz olduğu ortaya çıkan aygıt yazılımı bile vardı. Öteki bir deyişle, Samsung Magician yazılımını bile kandırmayı başarmışlar.
Detaya inildiğinde ise farklar ortaya çıkmaya başladı. Uydurma SSD, Acer Predator GM7’ye güç veren Maxio MAP1602A PCIe 4.0 SSD kontrolcüsünü kullanıyor. Bu denetimci TSMC’nin 12nm süreç teknolojisiyle üretiliyor ve DRAM’siz bir dizayna sahip. Samsung ise kendi NAND yongalarını ve denetimcilerini üreten bir şirket. Ayrıyeten üst sınıf eserlerde DRAM kullanılıyor.
Örneğin 980 Pro, DRAM ile desteklenen 8nm Elpis denetimci ile geliyor. Ek olarak, Samsung’un SSD denetimcileri ekseriyetle rakiplerinden biraz daha büyük yapıdadır. Samsung 980 Pro olağanda 128 katmanlı TLC 3D V-NAND yongalarla çalışıyor. Uydurma olan modelde ise Çinli YMTC tarafından üretilen 128 katmanlı TLC 3D NAND (X2-9060) bellekler yer alıyordu.