Resim: McLaren’ın Bakü posteri.
Formula 1, iki haftalık ortadan sonra Azerbaycan GP’si ile temposunu artırarak başlıyor. Temposunu artırıyor, zira Formula 1 çabucak sonraki hafta yeni kıtaya, Kanada’ya uçacak. Lojistik manada güçlü sürecin başında kadroların çok dikkatli olmaları gereken bir periyoda giriliyor.
Monaco üzere kadroları çok cezalandıran bir pistten Bakü üzere grupları cezalandıran diğer bir piste gidilecek. Yedek kesim meşakkati çekilen bu devirde kent pistleri grupları bilhassa zorluyor. Bütçe hududu nedeniyle geliştirme ve imalat maliyetlerinin getirdiği kısıtlamalarla kent pistlerindeki kazalar birleşince grupları kâbus dolu bir periyot bekliyor.
Pistin karakteristiği
İki kısa pistin akabinde bu hafta uzun bir piste geçiş yapıyoruz. Cins bindirmelerin nispeten daha az rol oynayacağı pistin uzunluğu 6.003 metre.
12 tane sol, 8 tane sağ olmak üzere toplam 20 viraj var. Ancak viraj sayısı bizleri aldatmamalı. Virajların 6 tanesi tam gaz geçildiği için aslında fark yaratılacak 14 viraj var. Bu virajların 10 tanesi 90 derece açıya sahip, yavaş olarak isimlendirebileceğimiz tipte. Geri kalan 4 viraj orta süratli karaktere sahip.
Azeri bir arkadaşımın belirttiği üzere kentin en hoş yerlerinden birinde bulunan 8. viraj, tüm dönemin en dar virajı (Bu sene o arkadaşımın davetine katılmak istiyordum, lakin ağır bir periyottan geçtiğim için katılamadım. Bir aksilik olmazsa seneye “Rüzgârlı Şehre” kesinlikle gideceğim.)
8. virajı takip eden 9-10-11 ve 12 numaralı virajlardan oluşan kombinasyon tüm dönemin en riskli bölgelerinden birini temsil ediyor. 16. virajı son tıptaki son viraj olarak kıymetlendirebiliriz. Zira onu takip eden 17-18-19 ve 20 numaralı virajlar tam gaz geçiliyor. Bu nedenle onları düzlüğe dahil edebiliriz. Olağanda dönemin en uzun start düzlüğüne (1.650 metre), tam gaz geçilen virajları da eklediğimizde toplam 1.950 metrelik upuzun bir düzlük çıkıyor. Ayrıyeten bu 1950 metrelik düzlük, dönemin en geniş start düzlüğü. Geçiş için en ülkü nokta.
İki tane DRS bölgesi var; birincisi start düzlüğünde, oburu 2. – 3. virajlar ortasında. Bu iki bölge dışında geçiş yapmak çok güç. Pit yolu uzun olduğu için pit stop hariç 23 saniye, pit ile birlikte 25 – 26 saniye civarında müddet kaybediliyor. Pist de uzun olduğu için güvenlik aracı sırasında yapılan pit stop başka pistlere nazaran çok vakit kazandırıyor.
Arabaların ayarları
Bakü, bir kent pisti olmasına karşın karakter olarak Monaco’dan farklı yapıda. Daha doğrusu Cidde Monaco ortasında konumlanmış üzere. Süratli ve orta süratli virajların azlığı ve çok sayıdaki düzlük nedeniyle Bakü’de düşük yere basma kuvveti isteniyor. Büyük art kanatlar bilhassa 2 kilometreye yakın uzunluktaki düzlükte büyük vakit kayıplarına neden oluyor. Geçtiğimiz dönemlerde Monza’dan sonra en küçük art kanatları bu pistte görmüştük. Bu dönem da tıpkı biçimde olabilir.
24,5 PSI basınca sahip ön lastikler balon üzere şişirilecek. Bu durum otomobilin ön lastiklerindeki tutunmayı azaltacaktır. Bu nedenle ön kanat açılarının biraz yüksek ayarlandığını göreceğiz.
Kerb’ler yüksek olmadığı için araçların sürüş yüksekliği alçak ayarlanabilir. Ancak süspansiyonların sertliklerine dikkat edilmeli. Yavaş virajlardaki süratte belirleyici olduğu için bu pistte süspansiyonların geometrisi çok değerli. 90 derecelik virajların çıkışlarında çekiş tıp vakitleri açısından belirleyici. Bu nedenle art süspansiyonlar biraz yumuşak ayarlanabilir.
Normalde yüksek suratlara çıkılan pistlerde frenlerin soğutulması kolay olduğu için küçük fren kanalları tercih edilir. Lakin burada çıkılan yüksek suratlara karşın birinci kesimdeki uzun düzlüklerin sonundaki yavaş virajlar, frenlerin çok zorlanmasına neden olabilir. Bunun sonucunda kadrolar frenler sıcaklıklarını denetim etmekte zorlanabilir.
Arabaların ayarlarıyla ilgili en değerli zorluklardan biri rüzgâr. Geçmişte, kuvvetli rüzgarların ekiplerin ayar yapmakta zorlanmasına ve yarışta pilotların kusur yapmasına neden oldu.
Lastikler
Şehir pistlerinde lastikleri ısıtmak yarış pistlerine nazaran zordur. Bunun nedeni, gündelik araç trafiğinde asfaltın ezilerek daha düz olmasıdır. Yüzey pürüzlülüğü azalan asfaltta lastikleri ısıtmak, pürüzlü asfalta nazaran daha sıkıntı. Bunu düşünen Pirelli Bakü’ye portföyündeki en yumuşak hamurları, C3, C4 ve C5 lastikleri getirdi.
Bu tip pistlerde yüksek yere basma kuvveti üreten ayarlar lastiklerin ısıtılmasını kolaylaştırır. Lakin buradaki uzun düzlük nedeniyle yüksek yere basma kuvveti üreten paket tercih etmek tehlikeli. Böylelikle lastik ısıtma konusundaki yükün değerli bir kısmı süspansiyon ayarlarından gelecek. Lastiklerini çabuk ısıtma istikametinde ayar yapan gruplar yarış içinde yumuşak lastiklerini hayatta tutmakta zorlanabilir. Böylelikle sıralama ve yarış performansı ortasında büyük bir makas olan ekipleri görebiliriz.
Yüksek şiddetli frenlemelerden sonraki virajların çabucak hemen tamamı sol taraflı. Münasebetiyle yüksek şiddetli frenlemeden sonra sol virajlara girildiğinde otomobilin yük merkezi sağ ön lastik üzerinde olacak. Yarış içinde sağ ön lastikleri hayatta tutmak güç olabilir.
Geçen sezonki lastik hasarları düşünüldüğünde ekiplerin işi çok kolay değil.
Favoriler
Favori seçmek sıkıntı. Lakin bahis oynayan biri olsam paramı Red Bull’a basmayı tercih ederdim. Bunun nedeni Red Bull’un dönem başından beri düzlük suratlarının yüksek olması. 1.950 metrelik düzlük tam Red Bull’un damak tadına nazaran. Öte yandan Ferrari klasik olarak lastiklerini daha çabuk ısıtan bir otomobil. Sıralamalarda bu özellikleriyle Red Bull’a zorluk çıkarabilirler.
Mercedes bence düşük yere basma paketini getirecek. Bu paketi birinci kullandıkları hafta sonu çok uygun düzlük suratlarına ulaşmışlardı. Ancak onun dışında nerede olacaklarını varsayım etmek sıkıntı. Zira Cidde ve Monaco üzere kent pistlerinde lastik ısıtma sorunu yaşayarak yarışta geride kalmışlardı. Ferdî varsayımım, Mercedes’in düşük yere basma kuvveti ve düzlük suratı sayesinde Red Bull’dan ve Ferrari’den sonra net bir üçüncü olacağı istikametinde. Fakat bu hafta sonu güncelleme getirirler mi, getirirlerse başarılı olabilirler mi konusu ayrıyeten kıymetli.
Mercedes’ten sonra Alfa Romeo, McLaren ve Haas ortasında çekişme beklenebilir. Alpine şayet üst performans veren motor haritalamasını kullanmazsa nispeten geride kalacaktır. Otomobilin sürüklenme pahaları güzel üzere görünse de motor manasında biraz geride oldukları kesin. Bu nedenle de birinci kesimde zorlanmaları beklenebilir. Ancak burada da kilit mevzu güncelleme. Getirilen güncellemeler çalışırsa farklı bir senaryo olabilir. Bilhassa orta sıraları yorumlarken zorlanmamızın nedeni, orta kısımda ekipler ortasındaki farkların çok az olması. Hafta sonlarında ekiplerin yahut pilotların form durumu orta kümede çok büyük fark yaratıyor.
Haas’ta Mick Schumacher, üstündeki baskı arttığı için daha dikkatli olacaktır. Kadro işvereninden da kaza yapmaması tarafında bir ikaz geldi. Bu baskı onun performansını olumsuz etkilerse şaşırmamak lazım. Şayet Haas, orta kümede tek pilotla gayret vermek zorunda kalırsa, orta kümede biraz daha geriye düşebilir. Yeniden de bekleyip görmek lazım.
Muhtemel güvenlik aracı, kuvvetli rüzgarlar, yüksek hava sıcaklıkları bize Rüzgârlı Şehir’deki yarışta sürpriz vadediyor.
Fırat KESKİN
